SEMINARIUM GORZKI SMAK ART BRUT / BADANIA-KOLEKCJE – WYSTAWY W POLSCE NA PRZEŁOMIE XX i XXI WIEKU / Państwowe Muzeum Etnograficzne, Warszawa / 16.09.2016.
Towarzyszy wystawie SZARA STREFA SZTUKI / TWÓRCY Z KRĘGU ART BRUT / 14.07.-18.09. 2016. / Państwowe Muzeum Etnograficzne, Warszawa / kuratorka: Grażyna Borowik
Jednodniowe seminarium naukowe, które przygotowała kurator wystawy prof. Grażyna Borowik. O polskim i europejskim art brut rozmawiać będą specjaliści, kuratorzy i badacze: prof. Grażyna Borowik, dr. Magdalena Tyszkiewicz, Małgorzata Szaefer, Zofia Bisiak, Sonia Wilk, Zbigniew Chlewiński oraz Alicja Mironiuk Nikolska o kolekcji PME.
Program:
- 10.00 Otwarcie seminarium.
- 10.15 – 11.15 zwiedzanie wystawy „Szara strefa sztuki – polscy twórcy art brut” – oprowadza kurator wystawy prof. Grażyna Borowik.
- 11.15 - 11.30 przedstawienie wydawnictwa „Gorzki smak – art brut. Badania – kolekcje – wystawy w Polsce na przełomie XX/XXI wieku”.
- 11.30 – 14.00 wystąpienia uczestników seminarium.
- 14.30 – 15.00 dyskusja i zakończenie seminarium.
- 17.15 – 21.30 pokaz filmów „Serafina” oraz „Mój Nikifor”.
Pokaz filmów jest płatny według cennika Kino Antropos.
Wystawa zrealizowana w ramach projektu: GORZKI SMAK – ART BRUT. Badania – kolekcje – wystawy w Polsce na przełomie XX/XXI wieku, finansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
www.ethnomuseum.pl/art-brut.html
/ Małgorzata Szaefer / „Czarna bandera” czyli pirackie związki art brut z kulturą w dobie „codzienności”.
W sytuacji całkowitego wyczerpania idei, idei końca kultury i końca Europy, nasuwa się także pytanie o miejsca art brut w kulturze i sztuce. W jaki sposób konstytuuje się art brut w sztuce współczesnej? Czy granica Dubuffeta pomiędzy sztukami jest nadal aktywna i czy odwołania do ideologii Dubufeta, tj. absolutyzacji art brut, zdaje się nadal zasadne?
Czarna Bandera/ Outsider Art to projekt, realizowany przez Galerię „tak” w 2016 roku, łączący różne dziedziny kultury oraz różnych twórców, od profesjonalistów z oficjalnego obiegu sztuki po artystów odizolowanych społecznie. Od mainstreamu po outsiderów. Projekt buduje sieć zależności i wpływów między nimi, pokazuje mechanizmy wzajemnych zawłaszczeń i powstawania obszarów wspólnych.
W ramach projektu została uruchomiona alternatywna siatka kontaktów, podobna pirackim XVII – wiecznym, niezależnym sieciom, służącym wymianie usług. Projekt obejmuje poszukiwanie przestrzeni geograficznych, społecznych, kulturowych, imaginacyjnych o potencjale pozwalającym się przekształcać w „wolne strefy autonomiczne”, które we wspólnym działaniu stają się mocniejsze. Jednocześnie wdzierając się w obszar sztuki głównego nurtu, dokonując „pirackiego podboju”, outsider art pozostaje w autonomii wobec mainstreamu. Projekt odnosi się do idei „użytkowania sztuki” , dekonstrukcji „gmachów pojęciowych” i „kultury eksperckiej” / Stephan Wright/ wskazując na różnorodność praktyk kulturowych i strategii wystawienniczych , wpisujących się w dynamikę współczesnej kultury, zrywając z liniowymi i stałymi narracjami / tu art brut/. Projekt jest próbą przedyskutowania pozycji współczesnego outsider art w kulturze i sztuce, włączenia go w akcje prospołeczne, prozwierzęce, ekologiczne, w obronie praw wykluczonych, wraz z pytaniem: Kto dziś jest wykluczonym ? Czy możemy jeszcze mówić o wykluczeniu outsider art / art brut z terytorium sztuki?
Odpowiadając na „codzienność” wyzwaniem dla projektu „Czarna Bandera” stało się interdyscyplinarne podejścia do twórczości artystów outsider art, ukazując ich w szerszym kontekście postkulturowym, artystycznym i społecznym. Ukazanie związków i inspiracji pomiędzy outsider art a sztuką głównego nurtu, na poziomie przekazu artystycznego i ideologicznego. Wprowadzanie kontekstów, które podważają podziały, demontują granicę Dubuffeta, miedzy tym co profesjonalne a nieprofesjonalne w sztuce, wskazując być może na „regeneracyjną moc” art brut dla samej współczesnej sztuki, jak nie raz w sztuce już bywało…